- Urząd Komunikacji Elektronicznej

Konsultacje w sprawie wykorzystania pasma 26 GHz oraz 42 GHz

Decyzja Wykonawcza Komisji UE nr 2019/784 z dnia 14 maja 2019 r. w sprawie harmonizacji zakresu częstotliwości 24,25-27,5 GHz na potrzeby systemów naziemnych umożliwiających świadczenie bezprzewodowych usług łączności szerokopasmowej w Unii Europejskiej określiła wyżej wymieniony zakres częstotliwości jako jedno z pionierskich pasm częstotliwości, które ułatwią rozwój sieci komórkowych piątej generacji (5G).

Na mocy mandatu udzielonego przez KE, Europejska Konferencja Administracji Poczty i Telekomunikacji (ang. European Conference of Postal and Telecommunications Administrations, CEPT) za pośrednictwem Komitetu ds. Łączności Elektronicznej (ang. Electronic Communications Committee, ECC) opublikowała raport określający zharmonizowane warunki techniczne dla technologii 5G w zakresie 24,25-27,5 GHz. W ślad za raportem opracowano również stosowną decyzję.

W związku z identyfikacją dodatkowego pasma częstotliwości radiowych na potrzeby systemów 5G, Prezes UKE przeprowadził w 2020 r. konsultacje oraz zebrał od przedstawicieli rynku i wszelkich zainteresowanych podmiotów uwagi oraz oczekiwania co do sposobu wykorzystania pasma 26 GHz na potrzeby sieci 5G.

Analiza przedstawionych wówczas stanowisk wykazała przede wszystkim duże ograniczenia w dostępności wymaganych systemów i sprzętu do komercyjnego uruchomienia usług, a co za tym idzie brak możliwości zapewnienia zasady konkurencyjności. Uwzględniając przedmiotowe ograniczenia, zdecydowana większość przedstawicieli rynku oraz zainteresowanych podmiotów zaproponowała rozpoczęcie procesu rozdysponowania pasma 26 GHz po 2023 roku.

Mając na względzie prace związane z  planowanym wykorzystaniem pasma 26 GHz (24,25-27,5 GHz) na potrzeby sieci 5G, Prezes UKE zwraca się z ponowną prośbą do przedstawicieli rynku oraz wszelkich zainteresowanych podmiotów o wyrażenie swojego stanowiska i oceny aktualnej sytuacji w zakresie sposobu wykorzystania przedmiotowego pasma, poprzez udzielenie odpowiedzi na postawione poniżej pytania:

1. Jaki jest proponowany (sugerowany?) termin rozdysponowania pasma 26 GHz w świetle aktualnej dostępności systemów i sprzętu do komercyjnego uruchomienia usług w tym paśmie?
2. Jakie usługi chcieliby Państwo świadczyć w paśmie 26 GHz, oprócz usług związanych z mobilnym szerokopasmowym dostępem do Internetu?
3. W jakich lokalizacjach planujecie Państwo się świadczyć usługi w paśmie 26 GHz?
   (np. obszary wymagające wysokiej pojemności sieci, miasta, obszary wiejskie, trasy drogowe i kolejowe, centra przemysłowe, przedsiębiorstwa, wewnątrz budynków)
4. Czy w przypadku rozmieszczania stacji bazowych 5G w paśmie 26 GHz zakłada się, że będą to pojedyncze stacje, czy też wiele stacji pokrywających zasięgiem określony obszar (gminy, powiatu)?
5. Jaka jest pożądana wielkość zasobów widmowych, która powinna być przydzielona dla jednego operatora?
6. Jak istotne jest przydzielanie ciągłych bloków operatorom? (proszę wskazać minimalną szerokość bloku)? Czy pożądane byłoby agregowanie bloków sąsiednich nieprzylegających (ang. intra-band carrier aggregation, non-contiguous) oraz agregowanie z blokami z innych zakresów częstotliwości (ang. inter-band carrier aggregation, non-contiguous)?
7. Czy procedura selekcyjna dla pasma 26 GHz powinna być połączona z rozdysponowaniem zasobów z innych zakresów częstotliwości (jeśli tak, to których?)?
8. Czy należy rozdysponować jednorazowo całą dostępną dla użytkowników cywilnych część pasma, tj. zakres 24,3-27,3 GHz?
9. Jaki model rozdysponowania i wykorzystywania pasma 26 GHz byłby odpowiedni (procedura selekcyjna - rezerwacje częstotliwości, wyłącznie pozwolenia radiowe)?
10. Czy zasadne jest wydzielanie osobnych zasobów częstotliwości dla operatorów lokalnych, JST, sieci prywatnych? Jeśli tak, to jaki zasób powinien zostać przeznaczony na takie potrzeby (zastosowania?)?

Pasmo 42 GHz jest obecnie przeznaczone dla bezprzewodowych systemów multimedialnych (ang. Multimedia Wireless Systems, MWS) typu punkt-wiele punktów (ang. point-multipoint, PMP) pracujących w służbie stałej.

Światowa Konferencja Radiokomunikacyjna WRC-19 zidentyfikowała w skali globalnej zakres częstotliwości 40,5–43,5 GHz dla systemów z rodziny IMT. W marcu 2020 r. CEPT podjęła decyzję o opracowaniu nowej decyzji ECC w sprawie harmonizacji zakresu częstotliwości 40,5–43,5 GHz na potrzeby systemów naziemnych umożliwiających świadczenie bezprzewodowych usług łączności szerokopasmowej, określanych często jako sieci łączności w służbie ruchomej i służbie stałej (ang. Mobile/Fixed Communications Networks, MFCN).

W dniu 18 listopada 2022 r. została zatwierdzona Decyzja ECC (22)06 oraz Raport CEPT 82, które określiły zharmonizowane warunki techniczne dla naziemnych systemów bezprzewodowych sieci komórkowych piątej generacji w zakresie 40,5-43,5 GHz.

Mając na względzie prace związane z planowanym wykorzystaniem pasma 42 GHz (tj. zakresu 40,5-43,5 GHz) na potrzeby 5G, Prezes UKE zwraca się z prośbą do przedstawicieli rynku oraz wszelkich zainteresowanych podmiotów o wyrażenie swojego stanowiska co do planowanych sposobów wykorzystania tego pasma, poprzez udzielenie odpowiedzi na postawione poniżej pytania:

1. Jaki jest proponowany (sugerowany?) termin rozdysponowania pasma 42 GHz?
2. Jakie usługi chcieliby Państwo świadczyć w paśmie 42 GHz?
3. W jakich lokalizacjach planuje się świadczyć usługi w paśmie 42 GHz (np. obszary wymagające wysokiej pojemności, miasta, obszary wiejskie, trasy drogowe i kolejowe, centra przemysłowe, przedsiębiorstwa, wewnątrz budynków)?
4. Jaka jest pożądana wielkość zasobów widmowych, która powinna być przydzielona dla jednego operatora?
5. Czy stacje bazowe o małej mocy (ang. small cells) w paśmie 42 GHz powinny być zwolnione z obowiązku posiadania pozwolenia radiowego?
6. Jak istotne jest przydzielanie ciągłych bloków operatorom (proszę wskazać minimalną szerokość bloku)? Czy pożądane byłoby agregowanie bloków sąsiednich nieprzylegających oraz agregowanie z blokami z innych zakresów częstotliwości?
7. Czy procedura selekcyjna dla pasma 42 GHz powinna być połączona z rozdysponowaniem zasobów z innych zakresów częstotliwości (jeśli tak, to których?)?
8. Jaka jest pożądana wielkość zasobów widmowych, która powinna być przydzielona dla jednego operatora?
9. Czy zasadne jest wydzielanie osobnych częstotliwości dla operatorów lokalnych, JST, sieci prywatnych? Jeśli tak, to jaki zasób powinien zostać przeznaczony na takie potrzeby?
10. Jaki model rozdysponowania i wykorzystywania pasma 42 GHz byłby odpowiedni (procedura selekcyjna - rezerwacje częstotliwości, wyłącznie pozwolenia radiowe)?
11. Jakie powinny być zastosowane mechanizmy współużytkowania widma i licencjonowania w tym paśmie?

Ponadto, Prezes UKE zwraca się do przedstawicieli rynku oraz wszelkich zainteresowanych podmiotów z prośbą o ustosunkowanie się do kwestii podniesionych w poniższych pytaniach:

1. Czy wskazują Państwo potrzebę rozpoczęcia prac nad udostępnieniem na potrzeby IMT-2020 także innych zakresów częstotliwości? Jeśli tak, to jakich i w jakiej perspektywie czasowej?
2. Czy są jakieś inne aspekty nieujęte w niniejszych konsultacjach, które należy rozważyć?

Celem przedmiotowych konsultacji jest poddanie analizie opinii i potrzeb zainteresowanych stron w zakresie przyszłego wykorzystania zakresów wyżej wymienionych częstotliwości, określenie przewidywanych rodzajów zastosowań, a także ilości widma, które według szacunków będą wymagane.

Zainteresowanych prosimy o składanie stanowisk pisemnie na adres Urzędu Komunikacji Elektronicznej, ul. Giełdowa 7/9, 01-211 Warszawa, do dnia 16 lutego 2024 r.

Niezastrzeżone stanowiska zostaną opublikowane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej UKE.