- Urząd Komunikacji Elektronicznej

Komunikat Prezesa UKE w sprawie opłat za usługi hurtowe świadczone przez regionalne sieci szerokopasmowe (RSS)

Przedsiębiorcy telekomunikacyjni zainteresowani korzystaniem z usług RSS  zgłosili do Prezesa UKE problemy napotkane w toku negocjowania warunków współpracy określonych w ofertach ramowych RSS. Wśród niektórych operatorów infrastruktury RSS funkcjonuje nieprawdziwe przeświadczenie, że warunki takiego dostępu nie mogą być negocjowane i zmieniane po ich zatwierdzeniu przez Prezesa UKE. Prezes UKE przedstawia komunikat w przedmiotowej sprawie.

Zgodnie z decyzjami Komisji Europejskiej dotyczącymi pomocy państwa, tzw. Decyzjami notyfikacyjnymi, wydawanymi w odniesieniu do poszczególnych projektów budowy RSS oraz na mocy Regionalnych Programów Operacyjnych, Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej i umów o dofinansowanie projektów, beneficjenci pomocy publicznej są obowiązani do zapewnienia otwartego, przejrzystego i niedyskryminującego dostępu do RSS oraz stosowania zatwierdzonych przez Prezesa UKE opłat z tytułu tego dostępu.

W celu ułatwienia operatorom infrastruktury RSS przygotowania własnych ofert, Prezes UKE, opierając się m.in. na obowiązkach wynikających wprost z treści Decyzji notyfikacyjnych, opracował Ofertę referencyjną¹ , w której określił zalecane warunki dostępu do RSS. Publikacja Oferty referencyjnej w formie rekomendacji Prezesa UKE, zakłada znaczny stopień elastyczności jej stosowania i adekwatny do tego stopień ogólności. Oferta referencyjna nie stanowi wzoru umowy, która reguluje warunki współpracy stron w sposób wyczerpujący i ostateczny. Zainteresowane strony mogą wspólnie uzgodnić inne warunki współpracy, o ile będą one zgodne z podstawowymi warunkami i obowiązkami wynikającymi z Decyzji notyfikacyjnych. Takie podejście ma na celu uwzględnienie m.in. specyficznych uwarunkowań występujących na terenach, na których zostały wybudowane poszczególne RSS. Rekomendacje Prezesa UKE w zakresie ustalania opłat nie polegają na określeniu ich wysokości, lecz na zaproponowaniu przez Prezesa UKE metodologii ich ustalania, pozwalającej na uwzględnienie specyficznych uwarunkowań dla poszczególnych obszarów objętych zasięgiem RSS, które mogą różnić się między sobą m.in. pod względem poziomu konkurencji i rentowności.

W Ofercie referencyjnej Prezes UKE zalecił stosowanie mechanizmów różnicowania poziomu opłat za dostęp hurtowy do RSS w zależności od poziomu konkurencji obszaru, na którym oferuje usługi RSS:

• w przypadku obszarów nisko-konkurencyjnych opłaty za dostęp hurtowy do RSS powinny zostać ustalone na poziomie nie wyższym niż opłaty rynkowe z jednoczesnym zastosowaniem odpowiedniej elastyczności cenowej dla obszarów o szczególnie niekorzystnej sytuacji konkurencyjno-popytowej. Takie rozwiązanie (stosowanie opustów potencjałowych od opłat rynkowych w białych plamach) jest powszechną praktyką operatorów infrastruktury RSS.
• w przypadku obszarów wysoko-konkurencyjnych lub średnio-konkurencyjnych opłaty za dostęp hurtowy do RSS powinny zostać ustalone na poziomie nie niższym niż opłaty rynkowe. Zakaz stosowania opłat hurtowych poniżej opłat rynkowych na obszarach, na których występuje skuteczna konkurencja ma na celu ograniczenie negatywnego wpływu na istniejącą konkurencję. Należy jednak zauważyć, że poziom opłat rynkowych wskazany w Ofercie referencyjnej został określony w skali całego kraju. Jeżeli na danym obszarze poziom opłat rynkowych jest niższy niż określony w Ofercie referencyjnej to operator infrastruktury RSS może dostosować wykorzystywane przez siebie opłaty do opłat faktycznie występujących na rynku lokalnym. Takie rozwiązanie umożliwia stosowanie niższych opłat również na obszarach na których występuje skuteczna konkurencja bez naruszania zasady ograniczenia wpływu na istniejącą konkurencję.

Podkreślić w tym miejscu należy konieczność zachowania przez operatorów infrastruktury RSS zasady niedyskryminacji. Oznacza to, że operatorzy infrastruktury RSS muszą oferować wszystkim przedsiębiorcom telekomunikacyjnym jednakowe warunki dostępu hurtowego do RSS w porównywalnych okolicznościach.

Oferta referencyjna i zawarte w niej rekomendacje były punktem odniesienia dla zatwierdzanych przez Prezesa UKE ofert ramowych operatorów infrastruktury RSS. Reasumując należy podkreślić, że Prezes UKE zatwierdzając opłaty za dostęp do RSS nie wyznaczył sztywnych opłat za usługi hurtowego dostępu do RSS. Operatorzy infrastruktury RSS posiadają znaczną swobodę w zakresie kształtowania oferty ramowej określającej warunki hurtowego dostępu do RSS, w tym również w zakresie ustalania opłat. Opłaty za usługi hurtowego dostępu do RSS powinny być określone w oparciu o poziom opłat rynkowych. Takie podejście umożliwia kształtowanie oferty ramowej tak jak w warunkach skutecznej konkurencji, a także umożliwia negocjowanie warunków dostępu hurtowego do RSS. 

Operatorzy infrastruktury RSS, z zachowaniem zasady ograniczenia negatywnego wpływu na istniejącą konkurencję, mogą stosować opłaty hurtowe niższe niż poziom opłat rynkowych na obszarach na których nie występuje skuteczna konkurencja (białe plamy). Jednocześnie Prezes UKE zaleca stosowanie w ofertach ramowych elastyczności cenowej, m.in.: opusty potencjałowe (związane z poziomem konkurencji na danym obszarze) czy opusty związane z długością trwania kontraktu.

Prezes UKE weryfikuje opłaty zaproponowane przez operatora infrastruktury RSS pod kątem zapewnienia efektywnego dostępu hurtowego na warunkach otwartych, przejrzystych i niedyskryminujących. W każdym czasie istnieje możliwość modyfikacji oferty ramowej i przekazania jej do akceptacji Prezesa UKE. 

Z chwilą zmiany oferty ramowej wszyscy przedsiębiorcy telekomunikacyjni powinni mieć możliwość skorzystania z usług hurtowych świadczonych przez operatora infrastruktury RSS na nowych warunkach. Powyższe nie oznacza jednak, że warunkiem zmiany oferty ramowej jest automatyczne wprowadzenie zmian do wszystkich wcześniej zawartych umów w zakresie dostępu hurtowego do RSS. W odniesieniu do wcześniej zawartych umów strony mogą uzgodnić sposób ich zmiany lub wygaszenia stosownie do postanowień zawartych w tych umowach.

*************

RSS - sieci zrealizowane w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2007 - 2013 („Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa”, „Dolnośląska Sieć Szerokopasmowa”, „Śląska Regionalna Sieć Szkieletowa”, „Łódzka Regionalna Sieć Teleinformatyczna-etap 2”, „Internet dla Mazowsza”, „Nadbużańska Szerokopasmowa Sieć Dystrybucyjna”) oraz Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007 – 2013 (sieć w woj. lubelskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, podkarpackim, podlaskim.)